Simnan vilayetinde meydana gelen deprem haberinin ardından sosyal medyada Tahran’ın bazı bölgelerinde de hissedilen depremin İran’ın ilk nükleer denemesinden kaynaklandığı yönünde spekülasyonlar ortaya çıktı.
Tahran Üniversitesi sismografi merkezi, 5 Ekim Cumartesi günü saat 22.45’te İran’ın Simnan eyaletine bağlı Aradan şehrinde 4,4 büyüklüğünde bir deprem meydana geldiğini ve sarsıntıların Tahran’ın doğu kesiminde de hissedildiğini duyurdu.
Yerin 12 kilometre altında meydana gelen depremin merkez üssü 35,42° kuzey ve 52,78° doğu olarak kaydedildi.
Haberin yayınlanmasından saatler sonra, sosyal medyada Tahran rejiminin belki de İsrail’in kendi topraklarına yönelik saldırılarına karşı caydırıcı bir önlem olarak ilk yer altı nükleer testini gerçekleştirmeye çalıştığına dair spekülasyonlar yayılmaya başladı.
Bu spekülasyonlar, İslam Cumhuriyeti yetkilileri ve Devrim Muhafızları komutanlarının, ülke üzerindeki ekonomik, siyasi ve askeri baskının artması durumunda Tahran’ın askeri savunma doktrinini değiştireceği yönündeki açıklamalarının ardından geldi.
Ancak İslam Cumhuriyeti Milli Güvenlik Konseyi’nin resmi olmayan ana bilgi kaynağı olarak faaliyet gösteren NorNews haber sitesi, nükleer spekülasyonları “söylenti” olarak nitelendirerek reddetti ve nükleer denemelerin İran’ın nükleer ve savunma doktrinine aykırı olduğunu bir kez daha vurguladı.
İran’ın gizli nükleer test sahaları var mı?
Washington merkezli bir düşünce kuruluşu olan Demokrasileri Savunma Vakfı (FDD), 2019 yılında İran’ın “Saha Projesi” olarak bilinen yer altı nükleer test sahaları inşa etmek için bir program başlattığı yönünde bir rapor yayınladı.
Düşünce kuruluşuna, İran Dışişleri Bakanlığı tarafından “yalan üretmek ve yaymak, teşvik etmek, tavsiyede bulunmak, baskı yapmak ve uygulanmasında aktif rol oynamak amacıyla İslam Cumhuriyeti’ne karşı olumsuz propaganda kampanyası yürütmek” suçlamasıyla beş yıl yaptırım uygulandı. Ekonomik yaptırımların yoğunlaşması”.
2019 raporuna göre, araştırmacılar “yeraltı nükleer enerji santrallerinde patlayıcı verimini ölçmek için sismik yöntemlerin geliştirilmesinin bir parçası olarak 2003 yılında nükleer olmayan yeraltı patlayıcı testlerinin yapıldığı olası konumu (Semnan’ın güneydoğusundaki bir bölgede) belirlediler”.
Bu durum, Simnan’da rapor edilen depremin Tahran’ın ilk nükleer testiyle bağlantılı olma ihtimalini artırıyor.
Her ne kadar İran, Simnan’ın güneydoğusunda “İmam Humeyni” uzay merkezi ve füze karargahının varlığını zaten kabul etmiş olsa da, bu yer depremin merkez üssünden 100 kilometreden fazla uzakta.
Ancak bazı sosyal medya kullanıcıları, İran’ın Simnan eyaletinde beyan edilmemiş bir yeraltı nükleer tesisine sahip olabileceği yönünde spekülasyon yapmaya devam ediyor ve İran’ın, bu tesisleri Natanz gibi tanınmış bir tesiste işletmek yerine bunu bir test alanı olarak kullanmayı tercih ettiğini söylüyor.
Tahran, nükleer faaliyetleri hakkında Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nı tutarlı bir şekilde bilgilendirmedi. İran aynı zamanda depreme yatkın bir ülke ve bu tür sarsıntılar nadir ya da tuhaf değil.
Sosyal medya kullanıcıları, İslam Cumhuriyeti’nin nükleer faaliyetlerini Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na doğru bir şekilde açıklamadığına dair belgeye dayalı iddialarda bulunmaya devam ediyor.
Elbette İran sismik bir ülke ve bu tür depremler nadir ya da tuhaf değil, ancak Orta Doğu’daki siyasi ve askeri koşullar ve İran ile İsrail arasındaki gerilimin benzeri görülmemiş bir şekilde artması, herhangi bir resmi haber yayınlanmadan önce bu tür spekülasyonlara yol açtı. .